Kişinin yasevimliığı sosyete zarfında değeri olan , kapasite, ekonomi ve öbür davranış biçimlerini vüruttirdiği proseslerin tüyöneten.
Terbiye, önceden saptanmış esaslara nazaran insanların davranışlarında belirli vürutmeler sağlamlamaya yarayan planlı etkisinde bırakır sürecidir.
Terbiye; kişinin davranışlarındaki yaşantısı vasıtasıyla kasıtlı olarak ve isteyerek bileğmedarımaişetme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü kabilinden eğitimin bir çok tanılamamı gestaltlabilmektedir. Fakat, hasetmüzde çoğunlukla yeğleme edilen tanılamam:
“Ferdin davranışında, kendi yaşantısı vasıtasıyla ve kasıtlı olarak istenilen yönde( eğitimin ammaçlarına şayan ) bileğmedarımaişetme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu tanıma nazaran;
· Terbiye bir prosestir.
· Terbiye sürecinde, kişinin davranışlarının istenilen yönde bileğmedarımaişettirilmesi ammaçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki bileğmedarımaişetme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Terbiye sürecinde kişinin kendi yaşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç çizgi öğesi vardır.
1. Ammaç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Değerlendirmeler
Terbiye ammaçla adım atar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam eder ve istimara ile son bulur. Sürecin bu mantığı tamam kültürler için özdeşdır. Ammaçların içeriği ve öğrenme için kullanılan öğretme yöntemleri kültürden kültüre nazaran bileğmedarımaişetebilir, ancak sürecin doğbirliı bileğmedarımaişetmez.
Terbiye kapsamı ve tanılamamlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Tarih boyunca birmebzul filozof ve terbiyeci, eğitimin ne başüstüneğuna konusunda farklı farklı tanılamamlamalarda bulunmuştur. Hasetmüzde ise eğitimin ikrar edilen ölçün tanılamamı şudur: Terbiye, kişinin davranışlarında kendi yaşantıları vasıtasıyla kasıtlı olarak istendik davranış bileğmedarımaişetikliği meydana getirme sürecidir. Bu tanılamamlama ekseninde eğitimin genel hatları çizilebilir. Bu tanılamamlamanın zarfında eğitime konusunda temelı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi yaşantıları vasıtasıyla”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış bileğmedarımaişetikliği” ve “süreç” kabilinden kelimeler eğitimin ana taşlarıdır.
Terbiye, sima için yaşam boyu devam fail bir prosestir ve davranışlarda başkalık meydana getirir. Bu davranış değişiklikleri ise kişinin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişiklikleri istendik şu demek oluyor ki beklentilere ve hedeflere şayan olabileceği kabilinden istenmedik yönde bile vürutebilir. Terbiye sürecinin medarımaişetletilmesi ise kasıtlı şu demek oluyor ki programlı ve programlı olabileceği kabilinden vürutigüzel bile olur. Kasıtlı olarak meydana getirilen eğitime formal terbiye, vürutigüzel meydana getirilen eğitime ise informal terbiye denir. Daha açıklayıcı bir örnek verirsek meslek, dershane, terbiye merkezleri kabilinden mekânlarda maruz terbiye formal; kişinin kendi çevresinden edindiği ve planlı programlı sıfır terbiye ise informal eğitidir. Yani terbiye sadece okullardaki öğrenmelerle sınırlı bileğildir.
Terbiye Türleri
Terbiye türlerine nazaran sınıflandırıldığında formal ve informal terbiye edinmek üzere dü tür ortaya çıkar. Formal terbiye okullarda ya da kurumlarda belirli bir plan ve izlence çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu terbiye tipinin belirli bir amacı vardır. Bu düzende terbiye süreci idari bir kadro ve eğitmenler tarafından planlanır. İnformal terbiye ise bizatihi vüruten hesapsız ve programsız meydana getirilen eğitimdir ki birey bu eğitimi sosyal çevresinden gizil olarak edilir.
Terbiye Sistemi
Terbiye, bir yöntem olarak ele alındığında ise terbiye sisteminin üç çizgi ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, prosesler ve çıktılardır. Kaynarca; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, yapı, tesisat, maliyet, personel kabilinden fiziksel unsurlardır. Süreç; meslek zarfında gerçekleştirilen dersler, öğrenme yaşantıları ve ders aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde ihtisas, yeterlilik, bitirme, imtihan skorları kabilinden istenilen davranış bileğmedarımaişetiklikleridir.